Main content
Sorry, this episode is not currently available

06/06/2005

Letter for those at an early stage in learning Gaelic.

Clip

An Litir Bheag 4

A bheil sibh e貌lach air sg矛re Ghe脿rrloch? Ann an sg矛re sin tha d脿 bhaile le ainmean annasach. Tha 鈥淢ellon鈥 anns na h-ainmean aca. Is iad sin Mellon Charles agus Mellon Udrigle. D脿 bhaile air a鈥 chladach. Ach, carson a tha Mellon anns na h-ainmean aca? A bheil measan tropaigeach a鈥 fas ann? Air cladach na G脿idhealtachd? Chan eil, gu dearbh. Tha i ro fhuar ann an Alba airson measan tropaigeach!

A bheil sibh e貌lach air an fhacal meall? Tha e a鈥 ciallachadh 鈥渉颈濒濒鈥. Ach d猫 tha meallan a鈥 ciallachadh? Uill, tha fios agaibh gu bheil lochan a鈥 ciallachadh 鈥渓och beag鈥. Tha leabhran a鈥 ciallachadh 鈥渓eabhar beag鈥. Agus tha meallan a鈥 ciallachadh 鈥渕eall beag鈥 鈥 little hill. Th脿inig an t-ainm Mellon Charles bhon Gh脿idhlig Meallan The脿rlaich. Tha sin a鈥 ciallachadh 鈥渁m Meall Beag aig Te脿rlach鈥 鈥 Charles鈥檚 Little Hill. Meallan The脿rlaich.

C貌 bh鈥 ann an Te脿rlach? Bha e na leth-bhr脿thair do dh鈥檜achdaran Ghe脿rrloch. Bha seo o chionn 霉ine mh貌r. Fhuair Te脿rlach fearann faisg air a鈥 chladach. Agus thug e an t-ainm aige don 脿ite 鈥 Meallan The脿rlaich.

Ach d猫 mu dheidhinn Mellon Udrigle?聽 鈥橲 e sin Meallan Udraigil ann an G脿idhlig. Tha Udraigil a鈥 tighinn bhon Lochlannais. Tha e a鈥 ciallachadh 鈥渃lais鈥. Agus tha Meallan a鈥 ciallachadh 鈥渕eall beag鈥, nach eil? The Little Hill of Udrigle no The Little Hill of the Cleft.

Uill, 鈥檚 d貌cha. Ach 鈥檚 d貌cha nach eil e cho s矛mplidh sin. Air a鈥 mhap, tha cnoc ann air a bheil 鈥淢eallan Udrigill鈥. Agus tha baile ann cuideachd air a bheil 鈥淢ellon Udrigle鈥. Ach chan eil an cnoc agus am baile anns an aon 脿ite. Tha iad d脿 mh矛le air falbh o ch猫ile.

Tha mi e貌lach air fear 脿s an sg矛re sin. Thuirt e seo rium: 鈥淒h鈥檌nnis bodach dhomh nach e Meallan a bh鈥 ann an ainm a鈥 bhaile, ach Mealbhan. Tha mealbhan a鈥 ciallachadh 鈥榮and dunes鈥.鈥

Chaidh mi gu faclair Dwelly. Agus tha am facal mealbhan anns an fhaclair. Tha e a鈥 ciallachadh 鈥渟tretch of sand dunes with sea-bent growing on them.鈥 Tha e a鈥 ciallachadh sin ann an Ros an Iar, co-dhi霉. Agus sin mar a tha ann am Meallan Udraigil. Tha am baile air a鈥 chladach. Tha d霉in-ghainmhich ann. Agus tha muran a鈥 f脿s air na d霉in-ghainmhich. Mar sin, 鈥檚 d貌cha gur e Mealbhan Udraigil an t-ainm ceart air a鈥 bhaile ann an G脿idhlig.

Faclan is abairtean

Faclan is abairtean: a bheil sibh e貌lach air sg矛re Ghe脿rrloch?: do you know the Gairloch area?; tha d脿 bhaile le ainmean annasach: there are two villages with unusual names; a bheil measan tropaigeach a鈥 fas ann?: do tropical fruits grow there?; chan eil, gu dearbh: certainly not; tha i ro fhuar ann an Alba: it is too cold in Scotland; tha fios agaibh gu bheil lochan a鈥 ciallachadh 鈥渓och beag鈥: you know that lochan means 鈥渁 small loch鈥; c貌 bh鈥 ann an Te脿rlach?: who was Charles?; bha e na leth-bhr脿thair do dh鈥檜achdaran Ghe脿rrloch: he was a half-brother of the Laird of Gairloch; bha seo o chionn 霉ine mh貌r: this was a long time ago; fhuair Te脿rlach fearann faisg air a鈥 chladach: Charles obtained land close to the coast; d猫 mu dheidhinn?: what about?; tha X a鈥 tighinn bhon Lochlannais: X comes from the Norse [language]; 鈥檚 d貌cha nach eil e cho s矛mplidh sin: perhaps it is not that simple; chan eil an cnoc agus am baile anns an aon 脿ite: the hill and the village are not in the same [one] place; tha iad d脿 mh矛le air falbh o ch猫ile: they are two miles away from each other; tha mi e貌lach air fear 脿s an sg矛re sin: I know a man from that area; thuirt esan seo rium: he said this to me; dh鈥檌nnis bodach dhomh: an old man told me; nach e Meallan a bh鈥 ann an ainm a鈥 bhaile, ach Mealbhan: that the name of the village was not Meallan, but Mealbhan; chaidh mi gu faclair Dwelly: I went to Dwelly鈥檚 dictionary; ann an Ros an Iar, co-dhi霉: in Wester Ross, at least; tha muran a鈥 f脿s air na d霉in-ghainmhich: marram grass (bent) grows on the sand dunes; mar sin, 鈥檚 d貌cha gur e Mealbhan Udraigil an t-ainm ceart air a鈥 bhaile ann an G脿idhlig: thus, perhaps Mealbhan Udraigil is the correct name for the village in Gaelic.

All the letters

Tha gach Litir Bheag an seo / All the Little Letters are here.

Podcast: An Litir Bheag

The Little Letter for Gaelic Learners

An Litir Bheag air LearnGaelic

An Litir Bheag is also on LearnGaelic (with PDFs)

Podcast