Uchafbwyntiau Radio Cymru dros yr wythnos ddiwethaf, gyda chyflwyniadau clir a syml fydd o gymorth i chi wella'ch iaith.
Gwrandewch ar y rhifyn diweddaraf
Rhaglen John ac Alun - Enfys
Enfys - Rainbow
ar y gweill - in the pipeline
cynhyrchiol - productive
pentwr - a heap
ymhel - coming together
mor rhwydd - so easy
mwy o linyn - more connected
casgliad - collection
penodol - specific
yli - look
Nos Sul diwetha' roedd gan John ac Alun ddau westai arbennig sef Bryn Fôn a Rhys Wyn Parry. Mae'r ddau yn perfformio efo Bryn Bach - sef band sy'n llai o ran nifer na band llawn Bryn Fôn. Roedd y ddau yn sôn am albym newydd Bryn Bach sef Enfys. Fersiynau acwstig o ganeuon holl fandiau Bryn Fôn dros y blynyddoedd sydd ar yr albwm.
Bore Cothi - Anifeiliaid tew
gordew - overwight
milfeddyg - vet
dwyn - to steal
tir - land
slofach - slower
ddim mor fywiog - not as lively
dyflwydd oed - 2 years old
colli pwysau - to lose weight
pob math o fwydydd - all types of food
llwglyd - hungry
Bryn Fôn a Rhys Wyn Parry yn fan'na yn sôn am albwm newydd Bryn Bach efo John ac Alun. Mae 'na lawer o sôn y dyddiau hyn am blant sydd yn ordew, ond sôn am anifeiliad gordew wnaeth Shan Cothi mewn sgwrs efo Elaine Rowlands o Fynydd Mechell, Ynys Môn ar Bore Cothi bore Dydd Llun. Poeni oedd Elaine bod Sam, ei chi, yn rhy dew.
Rhaglen Rhys Mwyn - Mared Lenny
difyr - interesting
clustogau - cushions
delweddau - images
yn ddyddiol - daily
cyfleu symudiad - to convey movement
lan - up
atgoffa - to remind
byd celf - the world of art
achub - to save (rescue)
bodoli - to exist
Sam druan, does neb yn licio bod ar ddeiet nac oes? Roedd Mared Lenny yn arfer canu o dan yr enw Swci Boscawen. Cantores bop oedd hi cyn iddi hi gael canser, ond erbyn hyn mae hi'n artist talentog ac mae ei gwaith i'w weld yn Galeri Caernarfon. Buodd Rhys Mwyn yn sgwrsio efo Mared am ei lluniau a dyma i chi flas ar y sgwrs.
Rhaglen Aled Hughes - Awel Fôn Evans
canolbwyntio - to concentrate
ymchwil - research
tawelwch - silence
yn lled ddiweddar - fairly recently
astudiaethau - studies
adolygu - revising
ymennydd - brain
anwybyddu - to ignore
drysu - to confuse
yn unswydd - with only one purpose
Rhys Mwyn oedd hwnna yn sgwrsio efo'r artist Mared Lenny am ei gwaith ac am yr effaith cafodd canser ar ei bywyd hi. Ydy cerddoriaeth yn medru ein helpu ni i ganolbwyntio yn well? Wel, dydy pob math o gerddoriaeth ddim yn helpu yn ôl ymchwil gan Brifysgol Lancaster. Cafodd Aled Hughes sgwrs am yr ymchwil yma efo'r seicolegydd Awel Fôn Evans.
Cofio - Bryn Terfel
pan anwyd Bryn - when Bryn was born
gaddo - to promise
eithriadol o dawel - exceptionally quiet
reit o'r cychwyn - right from the start
ffaeleddau - faults
yn ben set - very last minute (person)
yn fychan - small
ystafell gerdd - music room
i safon - to a high standard
ofergoelus - superstitious
Felly yn ôl Awel Fôn Evans fasai hi ddim yn syniad da i wrando ar Bryn Terfel yn canu wrth adolygu! Pan anwyd Bryn yn ysbyty Bryn Beryl ym Mhwllheli roedd yn fabi swnllyd iawn. Dyma ei fam, Nesta Jones yn dweud yr hanes ar Cofio.
Rhaglen Aled Hughes - Y Ddraig Goch
arolwg barn - survey
arwyddocâd - significance
torri hi'n ddarnau - break it in pieces
Rhufain - Rome
pereindod - pilgrimage
mabwysiadu - to adopt
arfbais - coat of arms
camaddysgu - miseducated
cynrychioli - to represent
disgynyddiaeth - lineage
Dan ni wedi gweld Bryn Terfel yn aml iawn ar y llwyfan yn gwisgo baner y ddraig goch o'i gwmpas. A'r Ddraig Goch ydy baner mwya cwl y byd yn ôl arolwg barn gan gwmni Rancour. Ond dach chi'n gwybod beth yw hanes y faner? O le daeth y ddraig? A beth yw arwyddocâd y lliwiau gwyrdd a gwyn ar y faner? Dyma Bryn Tomos yn rhoi ychydig o hanes y faner i ni ar raglen Aled Hughes wythnos diwetha.