主播大秀

Lleoliad yr Eisteddfod           Hen Golwyn

Y bwriad oedd cynnal yr Eisteddfod ym Mae Colwyn, ond bu'n rhaid ei symud i Hen Golwyn. Eisteddfod lenyddol yn unig oedd hon.

Prif Ddigwyddiadau Hanesyddol

• Ernest Bevin, y Gweinidog Llafur, yn galw am 100,000 o ferched i ddod i weithio mewn ffatr卯oedd.
• 50 o awyrennau'r Luftwaffe yn ymosod ar Lundain ac yn lladd 1,400.
• Abertawe'n fflam am dair noswaith yn Chwefror, 230 yn cael eu lladd, a dinistriwyd canol y dref. Fis ynghynt lladdwyd 165 pan fomiwyd Caerdydd.
• Lladdwyd nifer o bobl ar draws Cymru, yn Rhosllannerchrugog a Phencae, Clwyd, Pontrhydyfen, Port Talbot, Y Rhondda a Chasnewydd.
• Rudolf Hess, dirprwy Hitler, yn glanio yn Yr Alban.
• Hitler yn torri ei addewid ac yn ymosod ar Rwsia.
• Siapan yn ymosod ar Pearl Harbour gan dynnu'r Unol Daleithiau i mewn i'r Rhyfel.
• Ailenwi Pwyllgor Diogelu Diwylliant Cymru, a sefydlwyd ym 1939, yn Undeb Cymru Fydd. Brwydr gyntaf yr Undeb oedd gwrthwynebu troi 16,000 erw yn Epynt yn faes tanio.
• Yn ystod dwy flynedd gyntaf y Rhyfel daeth o leiaf 200,000 o ymfudwyr i Gymru. 'Roedd dylanwad yr holl blant o Saeson yn poeni pobl fel W. J. Gruffydd, a ddywedodd fod dylanwad y Rhyfel hwn ar ddyfodol Cymru a'r iaith Gymraeg yn anhraethol fwy na dylanwad y Rhyfel Mawr.
• Defnyddio chwarel lechi Manod (Cwt-y-Bugail) yng Ngwynedd i gadw darluniau o'r Oriel Genedlaethol ac Oriel y Tate rhag cael eu dinistrio.
• Er diogelwch, y 主播大秀 yn symud eu hadran adloniant o Lundain i Fangor. Un o'r rhaglenni a g芒i ei darlledu o Fangor oedd ITMA gyda Tommy Handley.
• Dod 芒 thollau i ben ar Bont Menai.
• Marw James Joyce a Virginia Wolf.
• Cyllideb Teulu o ^wr, gwraig a thri o blant am wythnos yn y cyfnod hwn:
  Rhent.........................10/6 (52c)
  Glo..............................4/4 (22c)
  Nwy a Thrydan............3/6 (17c)
  Yswiriant....................4/8 (23c)
  Clwb Dillad...................3/- (15c)
  Bwyd..........................拢1-10 -0 (拢1.50)
  Manion........................3/- (15c)
  Costau'r G^wr............ 3/-(15c)
  颁驰贵础狈厂奥惭................拢3-0-0

Archdderwydd               Crwys

Y Gadair

Testun. Awdl: 'Hydref'
Enillydd: Rolant o F么n
Beirniaid: T. H. Parry-Williams, J. Lloyd Jones, Edgar Phillips