主播大秀

Lleoliad yr Eisteddfod           Llandybae

Y bwriad oedd cynnal yr Eisteddfod yn Llangefni, ond bu'n rhaid ei symud i Fangor ar gais y Gweinidog Trafnidiaeth.

Prif Ddigwyddiadau Hanesyddol

• Gwarchae Leningrad yn dod i ben.
• Rhyddhau Rhufain.
• D-Day.
• Y rocedi V1 a V2 cyntaf yn glanio ar Loegr.
• 100,000 o lowyr Cymru yn mynd ar streic am 20 diwrnod i gadw'r gwahaniaeth cyflog rhwng gweithwyr crefft a'r di-grefft.
• Lloyd George yn cyhoeddi ei ymddeoliad o'r senedd.
• Y marwolaethau olaf drwy fomio yng Nghymru mewn cyrch ar Gaerdydd.
• Cynnal y Diwrnod Cymreig Cyntaf yn Nh^y'r Cyffredin.
• Tua thraean o longau 'D-Day' yn hwylio ymaith o borthladdoedd yng Nghymru.
• Marw'r bardd Alun Lewis a'r artist Edvard Munch.

Archdderwydd               Crwys

Y Gadair

Testun. Awdl: 'Ofn'
Enillydd: D. Lloyd Jenkins
Beirniaid: S. B. Jones, Thomas Parry, T. H. Parry-Williams
Cerddi eraill: Edgar Phillips oedd y trydydd i bob pwrpas, a Rolant o F么n yn ail.