Rhod yn troi
Mae'r cynulliad wedi ail-ymgynnull. Mae'n bryd felly i ni danio'r peiriannau yma yn uned wleidyddol Ö÷²¥´óÐã Cymru- er efallai bod y peirannau hynny'n debycach i greadigaethau Heath-Robinson na'r Hadron Collider.
Mae S4C2 wedi ail-gychwyn y prynhawn yma. Fe fydd CF99 yn dychwelyd nos yfory a Dau o'r Bae a'r podlediadau ddydd Gwener.
Mae hi hefyd yn gychwyn ar flwyddyn olaf Rhodri Morgan fel Prif Weinidog- efallai.
Mae 'na gryn amser ers i Rhodri gyhoeddi ei fod yn bwriadu ymddeol ar ei ben-blwydd yn saithdeg ym Mis Hydref 2009. Ar y pryd ychwanegodd un amod bach sef y gallai'r dyddiad newid gan ddibynnu ar amseriad etholiad cyffredinol.Ar y pryd doedd hynny'n golygu fawr ddim. Wedi'r cyfan roedd hi'n amlwg y byddai'r etholiad nesaf yn cael ei gynnau ymhell cyn hynny.
Nid felly y bu pethau wrth gwrs. Does neb dwi'n nabod yn disgwyl i'r etholiad cael ei gynnal cyn Hydref 2009 man cyntaf- os ydy Gordon Brown yn parhau fel arweinydd y Blaid Lafur. Lle mae hynny'n gadael Rhodri? Wel, mae'n amlwg na fyddai Rhodri'n ymddeol ar ei ben-blwydd pe bai 'na etholiad ar y pryd. Ond beth os oedd yr etholiad o hyd heb ei gynnal- hynny yw bod y bleidlais i'w chynnal yn hanner cyntaf 2010?
Fe fyddai Rhodri wedyn yn wynebu dipyn o broblem wleidyddol. P'un fyddai orau ymddeol gan roi digon o amser i arweinydd newydd roi ei stamp ei hun ar lywodraeth Cymru neu oedi gan dderbyn y cyfrifoldeb a pheth o'r bai am ganlyniad gwael posib yn etholiad San Steffan? Dyw'r cwestiwn ddim yn un hawdd- a does dim rhai i Rhodri ei ateb eto. Un peth sy'n sicr yn fy meddwl i- fe fyddai Rhodri yn gwneud beth bynnag oedd yn orau i'r Blaid Lafur o dan y fath amgylchiadau. Os oedd hynny'n golygu cymryd clatsied dros ei blaid fe fyddai'n gwneud hynny.
Dyma beth oedd ganddo fe i ddweud heddiw;
" Dw i wedi dweud o'r cychwyn bod yn rhai i fi ffitio'r cynlluniau personol o gwmpas yr amgylchiadau gwleidyddol- hynny yw etholiad cyffredinol. Dyw e erioed wedi bod mor syml a dweud Oce, dw i'n ymddeol ar fy mhen-blwydd. Efallai y byddai'n gallu, efallai ddim..."
Dydw i ddim yn siŵr os ydy hi'n bosib darogan unrhyw beth mawr o'r geiriau hynny... ac eithrio'r ffaith bod y drws yn fwy na chil agored. Os ydy Llafur yn dymuno i Rhodri oedi cyn gadael mae'n fodlon gwneud.
Golygydd Materion Cymreig y Ö÷²¥´óÐã yn blogio'n rheolaidd ar faterion gwleidyddol Cymru.
