Yr haf a cherddi eraill
Dim ond crybwyll y peth mewn cwestiwn mewn cynhadledd newyddion y gwnes i ond mae'n ymddangos bod un syniad bach wedi apelio at ambell i wleidydd. Mae'n debyg bod mwy nac un aelod wedi bod yn chwilio'n ddyfal trwy ddeddf Llywodraeth Cymru 2006 am un cymal arbennig yn ystod y dydd heddiw. Cymal 4(1) yw'r cymal hwnnw. Mae'n ymwneud a dyddiadau etholiadau cynulliad a dyma mae'n ei ddweud;
The Secretary of State may by order provide for the poll at an ordinary general election to be held on a day which is neither-- (a) more than one month earlier, nor (b) more than one month later, than the first Thursday in May.
Nawr meddyliwch am y dyddiadau posib ar gyfer refferendwm. Hydref eleni yw ffefryn bron pawb ond mae'r amserlen yn dynn a gallai ail etholiad cyffredinol neu'r refferendwm arfaethedig ynghylch newid y drefn bleidleisio wneud cynnal refferendwm Cymreig bryd hynny yn amhosib.
Mae'r Ceidwadwyr a'r Democratiaid Rhyddfrydol (ac Elfyn Llwyd, efallai) yn bendant na ddylid cynnal pleidlais ar ddiwrnod etholiad y Cynulliad sef Mai'r 5ed, 2011 nac yn ystod yr ymgyrch.
Mae hynny'n gadael ffenest fach ar ddechrau Mis Mawrth ond gallai'r tywydd fod yn aeafol a'r ymgyrchu'n anodd. A pheidiad neb anghofio cynsail 1979!
Naw'r meddyliwch am gymal 4(1). Beth pe bai'r Ysgrifennydd Gwladol yn gohirio etholiad y Cynulliad tan Mehefin yr 2il? Fe fyddai hynny'n caniatau cynnal y refferendwm ym mwynder Ebrill, cyfnod digon dymunol i ymgyrchu.
Fe fyddai 'na fantais wleidyddol arall bosib. Pe bai 'na lywodraeth Geidwadol yn San Steffan fe fyddai'r toriadau gwariant y mae'r blaid yn addo ar gyfer y flwyddyn ariannol 2011-12 jyst yn dechrau brathu. Yn ôl ambell un fe fyddai hynny'n senario berffaith ar gyfer ymgyrch "Ie".
Golygydd Materion Cymreig y Ö÷²¥´óÐã yn blogio'n rheolaidd ar faterion gwleidyddol Cymru.
