|
Un o drigolion Rhydaman, Bethan Mair, sy'n gweithio fel golygydd gyda Gwasg Gomer yn Llandysul, yw cyd-olygydd Cerddi'r Byd, un o gyfrolau'r gyfres Cerddi Fan Hyn. Mae'r gyfres ddeniadol a difyr hon yn casglu at ei gilydd gant o gerddi am ardal arbennig, ei phobl a'i hanes, o dan ofal golygydd gwadd. Bethan hefyd fu'n gyfrifol am y gyfrol ar sir Gaerfyrddin, Cerddi Sir Gâr, a gyhoeddwyd yn 2004. Basem i gyd yn cytuno bod digon o waith i'w wneud i gasglu cerddi am un sir yng Nghymru at ei gilydd, ond mae meddwl am y byd i gyd yn dipyn o gontract! 'Wel,' meddai Bethan, 'roeddwn wedi cael blas ar helpu R. Arwel Jones, neu Rocet fel y mae'n cael ei alw, i gyfarwyddo'r casglwyr cyntaf yn y gyfres - Mererid Hopwood yn Sir Benfro, Lyn Ebenezer yng Ngheredigion, Heini Gruffydd yn ardal Abertawe a'r Cwm, felly pan awgrymodd e y baswn i'n gallu gwneud Sir Gâr ro'n i wrth fy modd. Rhywun arall awgrymodd y bydde hi'n hwyl gwneud Lloegr, ac fe feddyliodd y ddau ohonom - pam stopio fan'na? Beth am weddill y byd? Roedd arnom ofn gofyn i neb arall ymgymryd â'r fath dasg, felly fe aeth y ddau ohonom at ein gilydd i ddarllen ac i geisio dethol cant o gerddi am bob man OND Cymru!' Un o ychydig amodau'r gyfres yw bod dim mwy nag 8 cerdd am un lle na chan yr un bardd. Does dim ots o ble mae'r bardd yn dod, ond bod pwnc ei gerdd am y lle arbennig. "Y peth diddorol am gerddi'r byd," meddai Bethan, "oedd taw cerddi am hiraeth oedd cymaint ohonyn nhw. Er bod llawer o'r beirdd hyn yn cyrraedd pen draw'r byd, cerddi am Gymru oedden nhw i gyd yn eu hanfod o hyd" "Mae rhai o'n beirdd wedi teithio mwy na'i gilydd - T. H. Parry-Williams, er enghraifft, a Twm Morys - ond roedd un anhawster wrth fynd ati. 'Roedd lot o gerddi am Lydaw ac Iwerddon, am America a Phatagonia, dywedwch, ond dim llawer am yr Alban na Rwsia nac Awstralia er enghraifft, felly roedd hi'n anodd cael digon o amrywiaeth, a chofio'r rheol am ddim mwy nag wyth gerdd am un lle," meddai Bethan. "Ond fe ddaethon ni i ben, ac mae'r gyfrol wedi bod yn boblogaidd. Yn wahanol i'r rhai eraill yn y gyfres, does dim un ardal yn arbennig y bydd hon yn apelio ati'n fwy, ond gobeithio y bydd rhywbeth ynddi at ddant pawb." Mae'r gyfrol ar werth yn eich siop lyfrau leol neu ar y we o www.gomer.co.uk. Mae cyfle i ennill copi o'r llyfr mewn cystadleuaeth ym rhifyn Hydref 2005 o Glo Mân.
 |
Ìý
