 |
 Ploryn
Sioe gerdd Gareth Glyn ac Angharad Tomos
Mae cyfansoddwr blaenllaw ac awdur adnabyddus wedi dod at ei gilydd i greu stori gerdd frawychus ar gyfer plant.
Bydd Ploryn gan Gareth Glyn ac Angharad Tomos yn cael ei berfformio am y tro cyntaf yn ystod Gŵyl Gerdd Ryngwladol Gogledd Cymru yn Llanelwy, ddydd Iau, Medi 22, 2005.
Disgrifiwyd y gwaith fel cymysgedd rhwng Roald Dahl a Phedr a'r Blaidd gydag arlliw o ffilmiau arswyd 'Hammer' hefyd.
Mae'r stori yn ymwneud â Phloryn, mab i ddau gymeriad erchyll o'r enw Sothach a Sglyfaeth sy'n ei gloi mewn cloc yng Nghastell Gyrn Wigwy.
Tro cyntaf
Dywedodd Ann Atkinson, Cyfarwyddwr Artistig yr Å´yl: "Rydym wrth ein boddau ac yn llawn cyffro wrth feddwl am glywed y darn cerddorol pwysig hwn am y tro cyntaf.
"Cael plant i ymddiddori mewn cerddoriaeth glasurol yw'r nod ac rwy'n siŵr y bydd Ploryn yn brofiad ardderchog iddyn nhw. Yn wir, bydd yn ddigwyddiad bythgofiadwy."
Mae Angharad Tomos o Benygroes, Arfon, yn awdur poblogaidd ymhlith plant ac oedolion ac mae'r stori hon yn ddilyniant i'w stori i blant, Sothach a Sglyfaeth.
Mae Gareth Glyn, o Langwyllog, Ynys Môn, yn fwyaf cyfarwydd i wrandawyr Radio Cymru fel prif gyflwynydd y Post Pnawn ond y mae hefyd yn gyfansoddwr sydd wedi ennill bri gyda darnau cerddorfaol ar hyd a lled y byd.
Ymysg y sêr sydd wedi perfformio ei waith am y tro cyntaf y mae Bryn Terfel a Charlotte Church.
Caiff Ploryn ei berfformio gan gerddorfa siambr wyth darn o Ensemble Cymru, a gomisiynodd y darn.
Yr actor Llion Williams fydd yn adrodd y stori gyda darluniau a gaiff eu dangos fel rhan o'r profiad amlgyfrwng wedi'u llunio gan Marc Vyvyan Jones.
Offeryn i bawb
Meddai Gareth Glyn: "Mae'r darluniau yn wefreiddiol, yn llawn mynegiant a manyldeb - a hiwmor."Dywedodd y bydd gan bob un o'r cymeriadau - Ploryn, y ci, y gath, y sgerbwd, llyffant ac ati - eu thema a'u hofferyn eu hunain i helpu'r plant i ddod i'w hadnabod.
"Mae yna rywbeth yn y thema sy'n dweud rhywbeth wrthych am y cymeriadau unigol - er enghraifft mae Stwmp, y llyffant, yn gwneud sŵn sboncio a chrawcian.
"Mae thema'r sgerbwd yn cynnwys sain esgyrnog, ac yn y blaen. Nid effeithiau sain ond cerddoriaeth sy'n plethu'r gwahanol gymeriadau ynghyd," meddai.
"Un peth a fu'n bosibl yw creu awyrgylch dychrynllyd - mae popeth yn digwydd yng Nghastell Gyrn Wigwy ac mae pob un o'r cymeriadau sy'n byw yno'r un mor frawychus â'i gilydd.
"Rwy'n gobeithio y bydd y themâu cerddorol agoriadol yn creu'r un fath o awyrgylch â'r hyn a geir mewn ffilm arswyd 'Hammer'," ychwanegodd.
"Mae'r stori yn eithaf trist ac emosiynol mewn un rhan ond yn fuddugoliaethus yn y diwedd." Gwahanol iawn
Dywedodd Angharad Tomos mai cael plant i ymddiddori mewn cerddoriaeth glasurol yw'r syniad tu ôl i'r gwaith.
"Mae'n wahanol iawn i'r adeg pan oeddwn i'n tyfu i fyny - y gorau y gallech obeithio amdano yn yr ysgol bryd hynny oedd gwersi recorder neu biano.
 "Rwy'n meddwl fod y plant yn ffodus iawn. Maen nhw'n cael cyfle na chafodd fy nghenhedlaeth i yn y 60au a'r 70au."Ychwanegodd fod ysgrifennu Ploryn yn ddisgyblaeth hollol wahanol i ysgrifennu llyfr.
"Yn yr achos yma roedd angen cyn lleied o eiriau â phosibl, gan mai'r gerddoriaeth sy'n llywio'r darn. Mae'r geiriau a'r plot yn darparu canllaw i'r plant ei ddilyn.
"Rwy'n hoffi boddi pobl mewn geiriau felly roedd defnyddio llai o eiriau yn anodd i mi. Mae'n well gen i ysgrifennu nofel na stori fer, heb sôn am lên micro fel hyn.
"Roedd dileu geiriau disgrifiadol o'r darn a gadael i'r gerddoriaeth greu'r awyrgylch yn dipyn o her i mi."
Dywedodd Cyfarwyddwr Artistig Ensemble Cymru, Peryn Clement-Evans: "Pwrpas y darn yma yw galluogi pobl sy'n deall rhywfaint o Gymraeg fwynhau cynhyrchiad drwy gyfrwng y Gymraeg.
"Rydym eisiau cyflwyno offerynnau'r gerddorfa a'r traddodiad cerddoriaeth glasurol i blant ifanc a theuluoedd."
Mynd ar daith
Yn dilyn Gŵyl Gerdd Ryngwladol Gogledd Cymru, bydd Ensemble Cymru yn mynd ar daith.
Dydd Iau, Hydref 13 - Neuadd Powis, Prifysgol Cymru, Bangor;
Dydd Gwener, Hydref 14 - Neuadd Dwyfor, Pwllheli;
Dydd Sadwrn, Hydref 15 - Gŵyl Cilcain, Cilcain, ger Yr Wyddgrug;
Dydd Sul, Hydref 16, Canolfan Ucheldre, Caergybi.
 |
Ychwanegwch eich sylwadau i'r dudalen fan hyn:
|
|
|
|
|
|
Yr Eisteddfod 